Platform voor Literatuur en ergere Ellende
Pom Wolf op pomgedichten.nl: "als de tief niet aan een wedstrijd meedoet schrijft hij ineens in helder kristal. niet dat we weten waarover hij precies schrijft. maar het zonder betekenis zijn is goed te volgen. tiefenthal is dada".
Marc Tiefenthal is een eigengereide, bijwijlen cryptische en vaak cyclische dichter. Daarnaast vertaalt hij dat het een lieve lust is. Zo vertaalt hij zijn eigen gedichten maar ook die van anderen. En romans
Ik ben een groot gebruiker van uitdrukkingen, die ik in stand houd, dan wel in stand opricht. Staande uitdrukkingen, ze staan zo mooi. Er zijn ook zittende uitdrukkingen. Tegen iemand die beter verdwijnt, kan je veel kanten uit:
‘Ga weg.’ ‘Verdwijn’. ‘Wilt u hier even door de grond zakken?’
Bij mij gaat het steevast als volgt: ‘U kunt twee kanten uit: de boom in of de pot op.’ Beide zijn zittende uitdrukkingen.
We zaten er heimelijk op te wachten op de plee, op een stuk over de urinoir, al dan niet van Duchamp, de meningen daarover lopen de laatste tijd nogal eens uiteen. Of minstens uit twee. Op de plee zitten we trouwens meestal te wachten.
Het moet overigens niet altijd ellende zijn, het kan ook bevrijding worden. Zodat de grijns op ons gezicht ontdooit tot glimlach.
Ineens zie ik dat het pleegebeuren hier modulair verwerkt wordt door de pleetechneutologie van wordpress. Het geheel laat zich voortaan schrijven in blokken.
Moeten we ons daardoor ongelukkiger voelen dan we ons voordoen?
Of juist gelukkiger? De pot op met deze vragen. We mogen verder niet klagen, anders krijgen we een enkele reis naar de klaagmuur, die tot nader order nog steeds in Jeruzalem staat. Trump is van plan hem af te breken en steen voor steen over te brengen naar Tel Aviv. Dat varken uit het witte huis in Washington is de enige die de zaak van de joden met voeten mag treden zonder voor anti-semiet te worden uitgescholden.
Okee, genoeg stof voor de plee.
Voor Harmen Verbruggen
Het smoelenboek lees je niet op een stoel,
ook niet bij de massage. Noch onder de massage.
Ik heb het toch eens geprobeerd,
zo onder de massage.
Ik kon geen woord uitbrengen.
Het smoelenboek lees je niet op de plee.
Was het maar een boek.
Buiten bereidt men een storm voor
en ook binnen is het stil.
Het apparaat is klaar voor gebruik,
u kunt de meting starten.
Van de weeromstuit de dichter
ligt er sprakeloos bij met halfglazen blik.
De pax poetica heeft hem te pakken.
Hij mompelt zelfs niet meer.
(Dit gedicht is in Amsterdam afgedaan als mechanisch; terwijl het eigenlijk nogal procesmatig is. Tja, in Amsterdam zijn ze niet altijjd mee met de stroming buitengaats)
Maak ons geen air wijs
alsof je de muziek kent
niet de tekst van het lied.
Laat de daver maar
de bovenhand halen
op de trein, de sporen
laten de rozen geuren,
de veestapel in kralen
mag van zich laten horen.
Laat je alvast maar bekoren
door het galmen van het koren.
Wie denkt koortsig hooi te stapelen
mag van een strooien dak tuimelen.
De vogel hoort thuis in zijn leeuwenschik.
En hoor hoe wijs
het lied zingt van de aarde.
Prenez note dans son corsage.
| Het is ons ding niet,
noch ons kopje thee, om koffie te gaan kletsen om kliekvorming.
Het onheil laat zich zelden spellen zonder fouten. We foeteren dan ook behoorlijk.
De rots staat uit volle borst in de weg, blazen helpt geen moer.
We houden dan ook graag deze picknick in het zand. Aan zwaar tafelen hebben we het land.
Verscheurend verheft zich dra de maan waar vogels hun mannetje staan, op wacht om te vissen.
|
Ce n’est pas notre truc
ni notre tasse de thé de calomnier en prenant le café et faire une clique.
Il est difficile d’épeler une calamité à l’avance sans fautes. C’est pourquoi nous rouspétons énormément.
De pleins poumons la tempête fait obstacle au port. Cela ne sert à rien de souffler.
C’est pourquoi nous aimons à manger le déjeuner dans le sable. Nous détestons un repas trop lourd.
Il est déchirant de voir la lune bientôt se lever, là où les oiseaux n’ont pas froid aux yeux veillant en attendant le poisson.
|
aucun geste si ce n’est qu’il est parfaitement saisi dans ce qui a été atteint
parfaitement déjà comment il aura été et donc ne se permet pas
de vouloir être un geste.
en gardant la même distance en posant,
une division est créée visiblement dans l’indivisible
telle une paroi cellulaire qui
dans un écho, du coup, n’est plus une paroi cellulaire mais mouvement
ou encore un nuage qui se déchire dans les nues
alors qu’il y a peu, c’était un marin ou un lézard.
l’inévitable qui en soi était un rien qui devrait se faire
que je commence à ouvrir si lentement dans le présent,
à déplier avec un attendrissement pieux dans la coagulation de mes plis
jusqu’à ce qu’il s’arrête juste avant que vous ne preniez la parole.
ma main bouge comme sur une mousse noire
qui a des odeurs profondes de pourri et de luxe.
Je rends visible l’euphrate qui goutte, le sahara qui se fait compter
je montre le vent de l’ouest qui transforme la mélancolie en vagues
en hectare après hectare pleines de croissance et d’anémones blanches.
oui, je parle espace car je suis trop réveillé pour le temps.
meesterlijk ik spreid momenten voor mij uit:
geen gebaar dat niet volstrekt gevat in wat vooraf
perfect bereikte al hoe het geweest zal zijn en dus
zichzelf niet gunt gebaar te willen zijn.
bij het leggen op gelijke afstand
ontstaat er merkbaar afscheiding
in het ondeelbare zoals een celwand
op een echo plots geen celwand maar
bewegen is.
of zoals een wolk in wolken scheurt
terwijl het net een zeeman was of hagedis.
het onvermijdelijke dat uit zichzelf een niets was
dat wel komen moest begin ik extreem langzaam in het nu
te openen, met devote vertedering open te plooien in het stremmen
van mijn plooien tot een stilstand net voor u toch spreken gaat.
mijn hand beweegt als over donker mos
dat diepe geuren bergt van rot en weelde.
het druppelen van eufraat laat ik zien, het tellen van sahara.
ik toon de westenwind die van weemoed golven maakt
in hectare na hectare vol met bloei van witte anemonen.
ja, ik spreek in ruimte want ik ben te wakker voor de tijd.
Laat ons spontaan
uit de nek zwalpen,
uit de heup lullen
en ten voeten uit huppelen.
Spontaan? Mijn reet, ja.
We hebben met de neus
diep in het glas gekeken
en worden nu de afgrond gewaar.
En ja, wat zou het?
En nee, dat mag best.
En dus ja, nog een rondje.
Op weg naar Klein-Willebroek, een soort paradijs op aarde, ging ik even zitten en zag een boot aanmeren. Het dichten kon beginnen
Zelden zag men zoveel genie samen
als op onze werkvloer.
Wij ontwikkelen kunststoffen
die maken dat je in je ondergoed
je billen niet voelt
noch je geslachtsdeel.
En alles netjes bij elkaar blijft.
Wij ontwerpen dat ondergoed.
De stof maken en knippen, dat doen wij.
De broekjes maken, dat doen zij,
in achterafzaaltjes en –werkplaatsen
met enkel kunstlicht en zonder kunstgebit
die arbeiders kunnen dat toch niet betalen.
| Nu blijkt dat wij bleek
wegtrekken aan de kim stopt allicht het zoeken.
Hoe jullie netjes iedereen optrommelen, wat later ieder op zijn plek te kakken zetten, de kaken op scherp en jullie niets daarvan oprommelen.
Voor de drommel! Kom maar hier met dat bier van de hommel!
Uit onze ooghoek zien we nog net de mastpop hangen aan de masttop. Eindelijk ligt alles klaar nu, voor de hand, steek hem uit geef vuur aan de brand. |
À présent il s’est avéré comment, pâles, nous disparaisons à l’horizon, peut-être la recherche s’arrêtera-t-elle.
Comme vous avez si bien mobilisé tout le monde, pour mettre chacun à sa place, à chier, la crampe aux fesses, sans que vous les nettoyiez.
Au diable ! Par ici, cette bière au bourdon !
Du coin de l’oeil nous observons tout juste la poupée de mât pendue à son sommet. Enfin tout devient clair, allant de soi, prêt à prêter la main pour y mettre le feu. |
Als men dat kapitaal echter opsplitst in momenten en die dan vervolgens in een mum van tijd laat afhandelen, zodat we in ademnood komen, dan gaat dat ons te ver.
Een ogenblik, graag.
Je reviendrai ici, bientôt, un jour
ou autre, demain par exemple est un autre jour.
Op een of andere dag kom ik hier
terug, morgen bijvoorbeeld is een andere dag
En attendant, deux tableaux de Matisse.
Voor ik zover ben, nog deze twee doeken van Matisse.
persévérant par amour ou foutu
par la répulsion, la fin établie en tant qu’axe
et froide la force utilisée pour que ça raidisse,
le tour résiste en dénouant par déchéance.
est-ce blanc ? les lis nagent en faisceau.
est-ce noir ? le vrai pullule le plaisir vaisseau.
faire tourner les pôles en ronds rigoureusement
laisser se déborder le seau franchement
se faire bannir de la bonne santé en toute liberté
bruyamment les instincts se faire ressaisir robustement.
Het dagelijks werk in de Toren van Luik, het dada dagelijks werk, jaja. De toetertoren, ja. Niemand raakt op het dak om het ervan te schreeuwen. - Eergisteren hier in het Frans, vandaag alsnog in het Nederlands
Van beroep ben ik knelpunt. Ik ben ternauwernood woonachtig maar voor de rest ontzettend werkzaam. Wie heel opmerkzaam is, ziet me zo komen. Anders zie je me zo gaan.
Stel, ik heb gedaan met werken, de werkdag zit erop. Als knelpunt weet ik overigens nooit helemaal wanneer het werk erop zit. Maar dat zal u worst wezen. Ik kom dan thuis, doorgaans afgepeigerd. Het is geen makkelijke stiel, knelpunt van beroep. Dan begrijp je dat ik ternauwernood woonachtig ben. Maar eerder amechtig.
Het kan zijn dat ik holderdebolder ben ingesprongen om een plaatselijke reportage te maken die ik dan uit derde hand schrijf omdat ik de middelen niet heb om plaatselijk een vraaggesprek te voeren met lieden die zich omringen met zwaar gespierde torso’s waar altijd wel wat vuurwapen aan wappert. Ja, inderdaad, ook lokale nieuwsgaring is in een knelpunt geraakt. Laat staan dat ik recht heb om te reizen met de trein in eerste klas.
Soms ook moet ik instaan om ratten te vangen en te doden. Soms sta ik in voor een mevrouw aan de kassa, hoewel dat nooit lang duurt. Als bouwvakker of instant loodgieter wil ik nog wel eens loos gaan.
Ik ben ooit opgeroepen om de rol van eerste minister te spelen omdat geen enkele formateur een regering kon vormen. Ik heb toen geweigerd. Het land besturen is geen beroep maar een roeping. En dus kan daar van een knelpunt geen sprake zijn. Hoewel ook in de politiek de roepingen afnemen. En de zaak daar richting knelpunt evolueert. Maar dat is geen probleem. Zoals nu overal de kerken leeg staan en wachten op een nieuwe bestemming, zullen de parlementen en senaatgebouwen wel vlug een nieuwe bestemming vinden.
Ik ga nu slapen. Om slaapachtig en slaapzaam te worden.
Les métafoires de la roue aux rayons du vélo vont de pair et d’impair. Une hantreprise de taille moyenne active dans la technologie projette son image à force de points, la bouche pleine d’une pomme de terre yperchaude, cela fait très coule.
“Nous avons développé une fonctionnalité zursfunct que nous avons intégrée dans le bar des taules.”
Pierre Paul Punque l’interrompe. “Avant de continuer de parler, mieux vaut bien macher et puis avaler.” Zitk tuf tuf sie hesja fcusina? ‘l Ma? (veux-tu que j’aille te chercher quelque chose à la cuisine? De l’eau?)
Bouche bée d’aplomb, bref fort touché, la parole de l’homme s’arrête. Arrête. Je me suis arrêté à temps, suis resté assis tout le temps mais maintenant je me lève et m’en vais. Tout à fait d’elle-même et d’initiative, la porte s’ouvre devant moi et me regarde passer bouche bée. Quand je prends le virage pour tourner dans l’autre couloir, la porte enfin se ferme. Et enfin, je peux me fermer les yeux dans le dos. Suis-je tranquille ou bien reposé?
Je passe à côté d’elle, comme si elle n’existait pas, la distributrice de friandises. Je tourne vers la droite et me voilà arrivé au bureau. Mon bureau.
L’écran est en position veille et a l’air vachement noir. Seulement l’air. Le noir cache le monde entier. Qui se traduit en web web web, se divise proprement en processus, souvent des simulacres de procès.
C’est pourquoi l’automatisation est un processus progressif, qui y va tout doucement. D’un doigt, on feuillette l’internet. Plus besoin de se mouiller le doigt. Les marques-pages sont restés. Ou encore, je veux écrire une lettre et l’envoyer. Je ne dois plus perdre mon temps et mon humeur dans un bureau de poste qui peste, en y prenant un ticket pour attendre mon tour, mon numéro. Alors, monsieur, vous voulez quoi? Un timbre, s’il vous plaît. Un seul? Savez-vous qu’en achetant dix timbres, vous…. Non, je ne veux pas savoir. J’envoie ma lettre par courriel. Le café au bureau est fait en semi-automatique. Mais voilà que tout seul, sans que j’y touche, mon écran s’allume et montre une phrase:
L’âme se trouve-t-elle dans une boîte à chaussure ou quand même dans un cercueil?
J’active le bouton ‘entrez’, je hameçonne la phrase et la mets au bord de l’internet dans une page du logiciel de traitement de texte. Et je la traite!
La boîte à chaussures s’ouvre, l’âme s’échappe.
Ne regardant pas la chaussure.
Quand l’âme est à bout de souffle, une autre boîte s’ouvre.
Le travail cocoquotidien haha dada dans la tour de Babel, à Liège. Personne n’arrive au toit pour y crier. Toutefois, la foi vit qu’un jour, quelqu’un pourrait y arriver et se jeter dans le vide. Le saut dans le vide n’est pas condamnable, en effet, il pourrait être retenu comme expérimentation dans le vide. Ou comme une tentative de maîtriser la pesanteur.
Je tourne sur une femme,
une vraie pute banale,
du genre qu’on ne prend pas –
au moins pas dans son lit –
(la conjugaison de ses pensées à lui
avec l’ondulation de sa mauvaise volonté à elle
rend les sens extasiés en phrases
dont il désire les mots).
L’homme que je manipule,
tu préfères ne pas le voir.
(traduction du poème ‘de muze’ de Dirk Vekemans)
De Minister van Agitatie kreeg ooit te maken met de amateuristische aanpak van de overheid. De Rijkswacht was bij hem thuis binnen gevallen in zijn afwezigheid. Om zijn webstek plat te leggen, op verzoek van het Blok. Maar de Rijkswacht had niets gevonden, behalve een scherm. Het ging om een Apple waarin alles geïntegreerd was. Er was met andere woorden buiten dat scherm ook echt niets want de computer zat in dat ‘scherm’.
Hier was het dus: leve het gebrek aan beroepsernst. Ondertussen heeft de politie wel een afdeling computermisdaad en weet ze dus beter. En hopelijk heeft de minister nu inmiddels een draagbare computer die hij wijselijk overal met zich meesleurt en veilig kan opbergen als het weer stormt buiten.
De Minister van Agitatie geniet geen parlementaire of andere ambtelijke onschendbaarheid, bij gebrek aan portefeuille.
Anders verging het de Wijnants, ook wel de Wilfried. Als jonge man trok hij vaak op met lieden als Paul Goossens, de verkeerde vrienden waarvoor elke moeder waarschuwt, en nam hij al eens een blokpil om door de examens te geraken. Op doktersvoorschrift bovendien. Toen hij zich aanmeldde voor de proeven voor zijn legerdienst, werd hij opgesloten in het militair ziekenhuis. Hij bleef daar maanden vastzitten. Zonder duidelijke reden. Eenmaal buiten zocht hij werk en overal ving hij bot. Hij vond zelfs een werkgever die hem te alle prijs wou in zijn bedrijf. Tot die kandidaat-werkgever inlichtingen kreeg over het goed gedrag en zeden van Wilfried. Bleek dat hij bestempeld werd als staatsgevaarlijk en dat stempel in zijn attest van goed gedrag en zeden stond vermeld. De amateuristische oenen die hem dat gelapt hebben, hebben het op hun geweten dat Wilfried uiteindelijk als zelfstandige aan de slag is gegaan, dat hij om de haverklap werd gecontroleerd door politieagenten en douanebeambten, wat tot heel veel vertraging leidde. Terwijl dit allemaal overbodig was. Want nergens op gebaseerd. Terwijl de ware staatsgevaarlijke lieden nauwelijks dat stempel kregen of krijgen en ook niet werden of worden gezocht.
Het lag dan ook voor de hand dat Wilfried onderaards zou gaan en inderdaad belandde hij als jongste medewerker bij het letterkundig tijdschrift Labris, later bij de opvolger Tempus Fugit. Zou hij zover geraakt zijn zonder dat stempel?
Zou hij zover geraakt zijn zonder dat stempel? Zou hij dan niet veeleer ‘braaf’ les hebben gegeven in het technisch kunstzinnig onderwijs dan werkzaam te zijn geweest in het uitzinnig kunstbedrijf?
Nog tasten de toppen
van mijn vingers het zwerk af
op zoek naar een gat, een breuk.
Niets nog breekt er door.
Alles keiglad. De een weent,
een ander breekt
in woede uit, alles zo vergeefs.
Nu keer ik me om en kijk de Thoth
in de ogen uit zijn verhaal
gerukt, verrukt haast.
“Het is toch wel van de hond geklaagd,
been op steen en zonder inscriptie.”
Wie sprak? Dat blijft in het midden.
Later aan de elf
keken we op
naar al dat gewelf
| 1. De barbaar is altijd een mens
voor hij toeslaat. Laat hem toeslaan op rabarber, desnoods op een rubberboom. Toch niet op een ander.
Toch slaat hij vooral toe op een ander. Zijn hoofd is op hol geslagen, zijn hoofd is hol,
recht uit de hel waar de duivel hem inblaast en uitraast.
2. Naast de mens de kameel staat netjes in geel. Ver daarboven het blauw, waarnaar we reiken zo gauw
we kunnen, het ons gunnen.
Het is al kommer en zand dat in het kader spant. We springen er niet uit, we springen er gewoon in. |
1. Le barbare est d’abord humain
avant qu’il ne frappe. Laisse-le frapper la rhubarbe, l’arbre à caoutchouc s’il le faut. Mais pas autrui.
Et voilà qu’il frappe surtout autrui. Il a la tête au galop, la tête creusée,
venant droit de l’enfer, où le diable expire et l’inspire.
2. À côté de l’homme, voici le chameau, au jaune loin de l’eau. Le bleu les surplombe, avant de creuser notre tombe
dans le sable du diable.
Il n’y a pas que souci suspendu dans ce cadre-ci. On n’y sort pas, on y fait un saut.
|
| Ik tast volop in het duister en sta op.
Vandaag geen zon, hoera, het regent. Voor de rest ligt iedereen zo stil, nog vast in slaap, de weerman zijn gelijk.
De lust tot fluiten borrelt op. Ik houd het voor gezegd en zwijg heel even. Ik laat de plee zingen in mijn plaats, hoera, het regent.
Hemeltje, waar wolken dicht bijeen gepakt en gezakt en beladen wachten op hun beurt om te druilen,
geef ons een dag als geen ander. En morgen nog zo een.
|
Je tâtonne pleinement dans la pénombre
quand je me lève. Aujourd’hui, le soleil prend congé, il pleut, enfin, youppie. Les autres ne bougent pas, dorment et donnent raison à la météo.
Je sens venir l’envie de siffler. Je crois toutefois avoir tout dit et me tais, un moment. Je fais chanter les chiottes à ma place car youppie, il pleut.
Ô ciel, où les nuages se rassemblent et descendent, attendent chargés pour pleurnicher à leur tour,
donne-nous un jour pas comme les autres. Et demain encore un comme ça. |
Frus
trust
frost
tros
tot de bevinding komen
gekomen
van de frussische vrucht
banaan
al kan met enige durf
druif
even goed
tot daden gedreven
dadels
Druip
raam
kraam
wat? Wie past daar het schoentje?
kruip
draam
dram
kruiperig, drammerig
het slaakt er niet in
door de bank geverfd
door de wol genomen
de wolf verscheurt
niet eens
het lam
dat
door de bank geverfd
in zijn wol genomen
almaar aan lammert
vanwege zijn gnomen
van ver zijn wij gekomen,
banaan, druif, dadel.
uit de school van Frank Sinatra,
valt te laat uit, achterklap.
Ruis in het gewaad verstoort
de draagster raakt gebaad.
Straks komt ze geolied
naar je toe, my way.
De luifel van de bedoeïenentent ligt
slap neer voor de ingang,
nu ook de wind is gaan liggen.
2.
Ze lag daar maar wat fraai,
de benen uit elkaar,
de voeten naar het oosten.
Ach, man, als ik nu eens graai
in haar lange donkere haar,
zouden mijn ballen dan gaan boosten?
Haar buik, wanneer ik maai,
zo kaal, zo gebarsten, zo gaar,
kan mijn woede niet troosten.
Integendeel, in volle vuur ik laai,
geen wind kan met me aan de haal,
het waait niet, nee, het buldert,
ik kom, ik kom uit me af gebulderd.
(wordt vervolgd)
Marc Tiefenthal is een eigengereide, bijwijlen cryptische en vaak cyclische dichter. Pom Wolf op pomgedichten.nl: "als de tief niet aan een wedstrijd meedoet schrijft hij ineens in helder kristal. niet dat we weten waarover hij precies schrijft. maar het zonder betekenis zijn is goed te volgen. tiefenthal is dada."
